Udzielenie pracownikowi jednostki budżetowej pożyczki na cele mieszkaniowe ze środków ZFŚS

Jednostka budżetowa udzieliła pracownikowi nieoprocentowanej pożyczki na cele mieszkaniowe ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ZFŚS). Czy udzielenie takiej pożyczki powinna zaksięgować jako zmniejszenie ZFŚS?

W świetle postanowień ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 800 ze zm.), środki tego funduszu mogą być przeznaczane na finansowanie działalności socjalnej, polegającej między innymi na udzielaniu pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Udzielenie pracownikowi pożyczki ze środków ZFŚS nie zmniejsza tego funduszu (nie księguje się jej na koncie 851 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych"). Środki pieniężne zgromadzone na wyodrębnionym rachunku bankowym ZFŚS przekształcają się z chwilą wypłaty pożyczki w zobowiązanie pracownika wobec funduszu. Dlatego udzielenie pożyczki ze środków ZFŚS ujmuje się w księgach rachunkowych jednostki budżetowej - na podstawie zawartej umowy - zapisem:

- Wn konto 234 "Pozostałe rozrachunki z pracownikami",
- Ma konto 135 "Rachunek środków funduszy specjalnego przeznaczenia"
(w analityce: Rachunek ZFŚS).

Spłatę udzielonej pożyczki księguje się natomiast zapisem odwrotnym: Wn konto 135, Ma konto 234.

Jeżeli spłata pożyczki przez pracownika odbywa się poprzez potrącanie poszczególnych rat z wynagrodzenia pracownika, po uprzednim wyrażeniu przez niego zgody na takie potrącenia, to ewidencja księgowa spłaty odbywa się wówczas zapisem:

- Wn konto 231 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń",
- Ma konto 234 "Pozostałe rozrachunki z pracownikami".

Co istotne, jeśli spłata pożyczki następuje poprzez potrącenie raty z wynagrodzenia pracownika lub poprzez wpłatę na rachunek bieżący bądź do kasy jednostki, to należy wówczas dokonać refundacji środków na wyodrębniony rachunek ZFŚS. Refundację można ująć w księgach rachunkowych za pośrednictwem konta 141 "Środki pieniężne w drodze".

Warto również podkreślić, iż w przypadku pożyczki oprocentowanej wpływy z oprocentowania pożyczek udzielonych na cele mieszkaniowe zwiększają środki ZFŚS (art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o ZFŚS), co księgowane jest zapisem:

- Wn konto 234 "Pozostałe rozrachunki z pracownikami",
- Ma konto 851 "Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych".

Przykład

I. Założenia:

Ze środków ZFŚS udzielono pracownikowi jednostki budżetowej nieoprocentowanej pożyczki mieszkaniowej w wysokości: 4.800 zł. Pożyczka spłacana będzie przez 2 lata w równych miesięcznych ratach, poprzez potrącenie z wynagrodzenia pracownika (pracownik wyraził na to zgodę na piśmie).

II. Dekretacja:

Opis operacji	Kwota	Konto
Opis operacji	Kwota	Wn	Ma
1. WB - udzielenie pożyczki na cele mieszkaniowe	4.800 zł	234	135
2. PK - potrącenie raty pożyczki z wynagrodzenia	200 zł	231	234
3. WB - przelew środków z rachunku bieżącego na rachunek ZFŚS w wysokości potrąconej raty pożyczki	200 zł	141	130
4. WB - wpływ środków w wysokości potrąconej raty pożyczki na rachunek ZFŚS	200 zł	135	141